Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc: Việt Nam phải là nơi thực thi tốt những cam kết quốc tế

Sáng 24-7, hội nghị toàn quốc chuyên đề về “Thúc đẩy Cơ chế một cửa quốc gia (NSW), Cơ chế một cửa ASEAN (ASW) và tạo thuận lợi thương mại” đã diễn ra tại Hà Nội dưới sự chủ trì của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc.

Tiết kiệm hàng trăm triệu USD

Trong phát biểu khai mạc, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đánh giá các bộ, ngành, nhất là Bộ Tài chính và Tổng cục Hải quan đã có nhiều nỗ lực và thực hiện được một khối lượng công việc lớn liên quan đến thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN và kiểm tra chuyên ngành. Tính trung bình, chi phí thông quan cho 1 lô hàng giảm 19 USD. Tính tới cuối năm 2017, tiết kiệm được 205 triệu USD cho 10,81 triệu tờ khai; giảm hơn 15 triệu giờ lưu kho hàng xuất khẩu và 33 triệu giờ đối với hàng nhập khẩu.

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng, hiện có 11 bộ, ngành đã kết nối và thực hiện 53 thủ tục hành chính với hơn 1,34 triệu hồ sơ của hơn 22.800 doanh nghiệp (DN) được xử lý thông qua Cơ chế một cửa quốc gia. Riêng Bộ Tài chính, tất cả các quy trình thủ tục hải quan đã kết nối Cơ chế một cửa quốc gia với 99,65% doanh nghiệp tham gia thực hiện tại 100% các đơn vị hải quan trên phạm vi toàn quốc. Về cơ chế một cửa ASEAN, từ ngày 1-1-2018, Việt Nam đã chính thức trao đổi thông tin C/O mẫu D điện tử với 4 nước Singapore, Malaysia, Indonesia, Thái Lan và sử dụng chứng từ này làm căn cứ để áp dụng mức ưu đãi thuế quan theo Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN. Đến ngày 15-7-2018,0/6, tổng sốC/O Việt Nam nhận từ 4 nước nêu trên là gần 33.000 C/O, gửi tới 4 nước là 16.214. C/O. Hiện nay, Việt Nam đang tiếp tục phối hợp với một số nước khác thiết lập, kết nối hệ thống phục vụ trao đổi thí điểm C/O form D.

Hội nghị đánh giá, việc triển khai Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN bước đầu đã thực sự mang lại những hiệu quả to lớn trong công tác CCHC, giảm được chi phí, thời gian, rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa. Tuy nhiên, việc các bộ, ngành triển khai thực hiện các TTHC qua Cơ chế một cửa quốc gia chưa cao (53 thủ tục trong khi mục tiêu đến cuối năm là 143 thủ tục); việc triển khai cơ chế một cửa quốc gia vẫn chưa đi vào thực chất, một số thủ tục vẫn ở tình trạng “nửa vời”, chồng chéo; mức độ tiêu chuẩn hóa, đơn giản hóa, hài hòa hóa quy trình thủ tục còn thấp...

Tạo thuận lợi nhưng vẫn cần chống gian lận thương mại

Phát biểu kết luận Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh đến yêu cầu tiếp tục tạo môi trường đầu tư kinh doanh tốt nhất cho mọi thành phần kinh tế với mục tiêu vào nhóm đầu ASEAN, hướng đến tiêu chuẩn OECD. “Ngành nào chưa làm tốt, phải làm tốt hơn, địa phương nào chưa cải cách mạnh hơn cho hội nhập, tạo thuận lợi thương mại thì phải rà lại, xem lại để quán triệt chủ trương quan trọng này”, Thủ tướng nêu rõ.

Từ các ý kiến tại Hội nghị, Thủ tướng đề nghị Ủy ban 1899 chỉ đạo Bộ Tài chính tổng hợp ý kiến tại Hội nghị, nghiên cứu, nghiêm túc tiếp thu, khẩn trương hoàn thiện 2 dự thảo văn bản nêu trên, tạo nền tảng pháp lý thúc đẩy cơ chế một cửa ASEAN, một cửa quốc gia và tạo thuận lợi thương mại tốt hơn nữa, nhanh hơn nữa. Theo đó, trình Thủ tướng phê duyệt Kế hoạch hành động trong tháng 8-2018 và trình Chính phủ ban hành Nghị định trong tháng 9-2018. Đây được xem là sản phẩm quan trọng của Hội nghị. Trong Nghị định và Kế hoạch hành động, phải đề xuất cải cách mang tính đột phá sâu rộng hơn, hiệu quả hơn, thiết thực hơn, đặc biệt công tác quản lý chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu để tháo gỡ các tồn tại, bất cập, góp phần thúc đẩy xuất nhập khẩu, giao thương quốc tế và khu vực. Đây chính là động lực cho tăng trưởng kinh tế.

Thủ tướng cũng nhấn mạnh đến yêu cầu bên cạnh tạo thuận lợi thương mại, cần phải kiểm soát, chống gian lận thương mại, buôn lậu, bảo vệ sức khỏe người dân, kể cả hàng xuất và hàng nhập. Do đó, không thể thiếu chế tài xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân vi phạm về an toàn thực phẩm, gian lận thương mại.  Song Thủ tướng cũng lưu ý, không dựa vào kiểm tra chuyên ngành để gây chậm trễ trong lưu thông hàng hóa. Các Bộ, ngành tiếp tục rà soát các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý chuyên ngành, đối chiếu với mục tiêu và nhiệm vụ đề ra tại các Nghị quyết của Chính phủ và Kế hoạch hành động nêu trên để sửa đổi, bổ sung theo hướng cắt giảm tối đa các mặt hàng không cần thiết phải kiểm tra trước khi thông quan.

Thủ tướng nhấn mạnh, tinh thần chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm trên cơ sở áp dụng quản lý rủi ro và đánh giá tuân thủ của DN; minh bạch và công khai phương pháp kiểm tra, tiêu chí kiểm tra thông qua việc ban hành các quy chuẩn, tiêu chuẩn đánh giá; xã hội hóa hoạt động kiểm tra chuyên ngành "không ôm giữ ở bộ, ngành mình những điều kiện không cần thiết để giải phóng sức sản xuất"...

Thủ tướng mong muốn, Việt Nam phải là nơi thực thi tốt những cam kết quốc tế. Đến Việt Nam, DN đầu tư nước ngoài, khách du lịch có môi trường tốt nhất, thuận lợi nhất để mọi người cảm thấy thoải mái, thuận lợi như về nhà mình.

Phương Kiếm- Quang Vũ