Nhóm tác chiến tàu sân bay Mỹ, gồm tàu sân bay USS Ronald Reagan, tàu tuần dương tên lửa dẫn đường USS Chancellorsville và hai khu trục hạm USS Benfold, USS Curtis Wilbur đã cập cảng Hồng Kông (Trung Quốc) hôm 21-11, chỉ hai tháng sau khi Bắc Kinh từ chối chuyến thăm tương tự của Washington. Chỉ huy quân đội Trung Quốc tại Hồng Kông Tan Benhong cùng một số sĩ quan Bắc Kinh được mời lên thăm USS Ronald Reagan. Các quan chức Trung Quốc và phóng viên địa phương được đưa lên tàu bằng vận tải cơ C-2 và quan sát biên đội chiến đấu cơ F-18 diễn tập cất, hạ cánh.
Giới chuyên gia nhận định, việc Trung Quốc chấp thuận cho tàu Mỹ cập cảng Hồng Kông là tín hiệu cho thấy Bắc Kinh muốn hạ nhiệt căng thẳng với Washington trước thềm Hội nghị thượng đỉnh Nhóm Các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G-20) tại Argentina, nơi Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình dự kiến gặp gỡ bên lề. Cuộc gặp diễn ra một tháng trước khi Mỹ dự định áp thuế 25% đối với hàng hóa Trung Quốc, bắt đầu từ ngày 1-1-2019.
Trước đó, hồi tháng 9, Trung Quốc đã từ chối lời đề nghị của hải quân Mỹ về việc để tàu tấn công đổ bộ USS Wasp cập cảng Hồng Kông. Đô đốc Phil Davidson, người đứng đầu Bộ Chỉ huy Ấn Độ-Thái Bình Dương Mỹ trong phát biểu ngày 17-11 đã chỉ trích động thái quân sự của Trung Quốc tại Biển Đông vi phạm quyền của nhiều quốc gia khác hoạt động dựa trên luật quốc tế. Tại Hội nghị cấp cao Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) ở Papua New Guinea ngày 17-11, Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence còn lên tiếng chỉ trích trực tiếp Trung Quốc.
Trước những diễn biến đầy căng thẳng như vậy thời gian qua, động thái ngày 21-11 được coi là cử chỉ thân thiện của Bắc Kinh trước thềm Hội nghị thượng đỉnh G-20. "Đó là một cử chỉ thân thiện trước thềm cuộc gặp giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình ở Buenos Aires. Người dân Trung Quốc đang hy vọng về một "lệnh ngừng bắn" sau khi hai lãnh đạo hội đàm, bởi mối quan hệ thương mại đem lại những lợi ích to lớn", chuyên gia quân sự Zhou Chenming tại Bắc Kinh nhận định. Nhà quan sát quân sự ở Macau Antony Wong Dong chia sẻ, việc cho phép tàu sân bay Mỹ thăm Hong Kong là một “dấu hiệu tốt” và cho thấy Trung Quốc đang học cách linh hoạt hơn trong lĩnh vực ngoại giao quân sự.
AN BÌNH